Nieuwe streekomroep op de grens van drie provincies
De lokale omroepen van Steenwijkerland en Weststellingwerf willen samen een streekomroep vormen. Daartoe is donderdagavond in Vledder een intentieverklaring ondertekend door de beide voorzitters Jan Vermeulen en Jan Koopman. Er is een werkgroep samengesteld, die halfweg 2025 moet komen met aanbevelingen voor een programmatische en technische samenwerking.
Aan de ene kant is de samenwerking tussen de twee omroepen geen verrassing. Medewerkers van de omroepen waren al betrokken bij het in de jaren tachtig nog illegale Radio Centraal in Noordwolde. En ook nu wordt vanuit de studio in Noordwolde een sportprogramma gemaakt op zondag dat ook door de SLOS in Steenwijk wordt uitgezonden. Anderzijds wijkt de samenwerking compleet af van de landkaart die in 2016-2017 door alle lokale omroepen is gemaakt in overleg met de VNG en het ministerie van OCW.
Einde bestaande omroepen vanaf 2026
De financiering van de lokale omroepen wordt vanaf 2026 weggehaald bij de gemeenten en overgeheveld naar het Rijk. Het kabinet wil dan structureel jaarlijks zestien miljoen euro extra in de lokale publieke omroepen steken. Maar de ongeveer 240 lokale omroepen moeten dan wel opgaan in ongeveer tachtig grotere streekomroepen, die professioneler gaan werken en iedere dag nieuws brengen. Die zouden daarvoor dan ook enkele journalisten in dienst moeten nemen. De nu demissionaire staatssecretaris Gunay Uslu van Cultuur en Media Usla wil vooral het nieuwsaanbod vergroten. Over de vorming van streekomroepen wordt dus al sinds 2016 gesproken.
De bestaande licenties voor omroepen op gemeentelijke schaal worden waarschijnlijk per 31 december 2025 ingetrokken. De omroepen hebben nu nog recht op een vast bedrag per inwoner van de gemeente waarin zij actief en representatief zijn. Dat wordt dus een rijkssubsidie onder strenge voorwaarden. Het vrijblijvende verdwijnt. Op de gemaakte kaart zouden de Friese gemeenten Smallingerland, Opsterland, de Stellingwerven en Heerenveen samen een streekomroep krijgen. En aan de andere kant van de provinciegrens was een streekomroep ingetekend voor de gemeenten Staphorst, Hoogeveen, Zwartewaterland, Meppel, De Wolden en Steenwijkerland.
Wegen Stellingwerfse omroepen scheiden zich
Het plan van Radio Weststellingwerf Centraal en de SLOS wijkt daar dus totaal van af. En opvallend: Ooststellingwerf doet daar niet aan mee. Jan Koopman van RWC telt dat je moet kijken naar de belevingswereld van inwoners en niet naar gemeentegrenzen. ,,En we willen niet door de NLPO tot een bepaalde samenwerking gedwongen worden.’’ Voor Koopman telt ook dat de omroepen elkaar goed kennen. ,,Met de gemeente Westerveld er ook bij hebben we een mooi verzorgingsgebied van ruim 100.000 inwoners.’’ Westerveld kan dan ook een brief verwachten met het verzoek het plan te omarmen. Die gemeente heeft nu geen lokale omroep. Het wordt dus een streekomroep die niet alleen actief is in drie gemeenten, maar ook in drie provincies.
Jan Koopman heeft nog een reden om de samenwerking binnen Friesland los te laten. ,,Ze waren in Den Haag even vergeten dat we hier geen Fries praten.’’ Een Friestalig-programma behoort juist in Ooststellingwerf wel tot de mogelijkheden, ook al is zo’n programma er nu niet. Omroep Odrie biedt daar zelfs ruimte voor een radioprogramma in de Molukse taal. Toch hadden de beide Stellingwerfse omroepen al gezamenlijke programma’s, maar een bestuurlijke wisseling van de wacht in Oosterwolde heeft de sfeer veranderd, zo stelt Koopman. ,,Daarvoor zaten we op één lijn.’’ Het blijft wat vaag wat er dan vervolgens is misgegaan.
Voorzitter Joke de Boer van Odrie is teleurgesteld over de koers die RWC nu vaart. ,,We moeten als Stellingwerven een culturele eenheid blijven.’’ Koopman: ,,Ze hebben ons gevraagd daar weer aan te haken, dat hebben we afgewimpeld.‘’ De Boer: ,,Ik ben er nog niet zolang bij, ik wens ze veel succes.’’ De besturen van SLOS en RWC melden dat er vooraf contact geweest is met de gemeenten. En die zouden positief hebben gereageerd. Juist het lef om ook over de provinciegrens te durven kijken wordt daar gewaardeerd, zo zegt Koopman na contact met zijn burgemeester.
Andre van de Nadort: ,,Het bestuur van Centraal heeft hierover inderdaad een gesprek met mij gehad. Ik heb gezegd dat ik hun keuze voor de SLOS begrijp. Per slot van rekening beide in het Nedersaksisch taalgebied. Ik ben positief dat ze op zoek zijn naar partners. Steenwijkerland ligt dan zeker voor de hand.’’ De vraag is wel of de NLPO het ook een goed idee vindt. Maar die krijgt volgende week pas een brief hierover.
Behoud eigen identiteit
Oud-programmaleider en woordvoerder Herman van Hien van de SLOS benadrukt dat de beide omroepen zelfstandig onder eigen naam blijven bestaan. Er kom een paraplustichting boven de twee besturen. En alleen als het om een gezamenlijk programma gaat, dan wordt dat ook zo geafficheerd. ,,We willen namelijk de huidige vrijwilligers op hun vaste plek behouden.’’ De SLOS maakt nu ook Tv-programma’s. Ook daar ontstaan nieuwe mogelijkheden voor RWC, mits het Tv-signaal vanuit Steenwijk ook wordt doorgezet naar het kabelnet van Ziggo in Weststellingwerf.
Beide omroepen zeggen met de bestaande radiozenders nu al voldoende bereikt te hebben in Westerveld. Als die zenders ooit ook omgezet worden in het digitale DAB+, dan is er tot ver achter Dwingeloo helemaal geen probleem meer. DAB+ is de digitale opvolger van FM. De volledige uitschakeling van analoge radio via FM is volgens de verantwoordelijke minister overigens niet voor 2035 te verwachten.
Tekst: Lourens Looijenga